Το πιο συχνό αίτιο χωλότητας είναι κάποιος μικρός τραυματισμός ο οποίος βελτιώνεται γρήγορα χωρίς κάποια θεραπεία. Η χωλότητα όμως που διαρκεί περισσότερο από μια εβδομάδα και δεν βελτιώνεται αποτελεί πολλές φορές διαγνωστική πρόκληση για τους γονείς και το παιδί.

Αιτιολογία

Οι αιτίες που προκαλούν αλλαγή στον τρόπο βάδισης ενός παιδιού είναι πολλές .

1. Τραύμα

Το πιο συχνό αίτιο παιδικής χωλότητας είναι κάποιος τραυματισμός που μπορεί να αφορά είτε τους συνδέσμους είτε τους μύες και τα οστά. Η χόνδρινη κατά πλειοψηφία σύσταση των οστών ιδίως στις μικρές ηλικίες είναι και η αιτία που ο ακτινολογικός έλεγχος φαίνεται φυσιολογικός ενώ μπορεί να υπάρχει κάποιο κάταγμα.

2. Φλεγμονές και φλεγμονώδεις παθήσεις

Οι μικροβιακές φλεγμονές προκαλούν αιφνίδια χωλότητα σε ένα παιδί. Στις μικρές ιδίως ηλικίες στα μικρόβια «αρέσει» να εγκαθίστανται στα οστά και τις αρθρώσεις προκαλώντας σηπτική αρθρίτιδα ή οστεομυελίτιδα. Αυτό προκαλεί πόνο, χωλότητα ή και άρνηση φόρτισης/ βάδισης. Φλεγμονώδεις παθήσεις όπως η νεανική ρευματοειδής αρθρίτιδα επηρεάζουν τις αρθρώσεις και προκαλούν πόνο, οίδημα της άρθρωσης και χωλότητα. Μια άλλη αιτία χωλότητας είναι η παροδική υμενίτιδα που συνήθως παρατηρείται μετά από κάποια ιογενή λοίμωξη.

3. Άλλα αίτια

Τα παρακάτω αίτια δεν προκαλούν συχνά παιδική χωλότητα. Αφορούν παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος, νευρολογικές παθήσεις ακόμα και πιο σπάνια του αιμοποιητικού συστήματος.

i. Παθήσεις του μυοσκελετικού

α. Συγγενείς παθήσεις

Η αναπτυξιακή δυσπλασία του ισχίου και η ακραία της μορφή που είναι το συγγενές εξάρθρημα του ισχίου μπορεί να προκαλούν χωλότητα. Στο συγγενές εξάρθρημα του ισχίου προκαλείται διαφορά στο μήκος των ποδιών (ανισοσκελία) και η χωλότητα είναι έκδηλη όταν το παιδί αρχίσει να περπατά. (για περισσότερα βλέπε παθήσεις αναπτυξιακή δυσπλασία ισχίου).

β. Οστεοχονδρίτιδα του ισχίου (Νόσος Legg-Calve- Perthes)

Στην πάθηση αυτή για άγνωστους λόγους διαταράσσεται η αγγείωση της μηριαίας κεφαλής με αποτέλεσμα αυτή να νεκρώνεται και να χάνει την σφαιρική της μορφή. Παρατηρείται σε κατά τα άλλα φυσιολογικά παιδιά μεταξύ 4 και 10 ετών. (για περισσότερα βλέπε παθήσεις ισχίου Νόσος Legg-Calve- Perthes)

γ. Επιφυσιολίσθηση της μηριαίας κεφαλής

Η επιφυσιολίσθηση συμβαίνει στην περιοχή του ισχίου όπου προκαλείται διαχωρισμός της αναπτυσσόμενης κεφαλής από το μηριαίο οστό λόγω εξασθένησης του συζευκτικού χόνδρου. Αφορά κυρίως αγόρια της προεφηβείας μεταξύ 9 και 15 ετών. (για περισσότερα βλέπε παθήσεις ισχίου Επιφυσιολίσθηση μηριαίας κεφαλής)

δ. Δισκίτιδα

Η δισκίτιδα είναι φλεγμονώδης πάθηση του μεσοσπονδυλίου δίσκου στα παιδιά. Παρατηρείται στις μικρές ηλικίες (για περισσότερα βλέπε παθήσεις Σπονδυλικής Στήλης)

ε. Όγκοι

Οι όγκοι του μυοσκελετικού καλοήθεις ή κακοήθεις αποτελούν σπάνιο αίτιο πόνου και χωλότητας . Στους όγκους εκτός μυοσκελετικού που αποτελεί αιτία χωλότητας συγκαταλέγεται και η λευχαιμία.

ii. Παθήσεις του νευρομυϊκού συστήματος

Οι παθήσεις του νευρικού συστήματος προκαλούν συνήθως αιτία προοδευτικής και ανώδυνης χωλότητας στα παιδιά. Στα νοσήματα αυτά περιλαμβάνεται η εγκεφαλική παράλυση, οι μυϊκές δυστροφίες, οι περιφερικές νευροπάθειες (Charcot Marie Tooth), όγκοι και φλεγμονές κεντρικού νευρικού συστήματος καθώς και στα πλαίσια διαταραχών στο φάσμα του αυτισμού.

Κλινική εξέταση

Ο γιατρός θα λάβει ένα λεπτομερές ιστορικό για το είδος της χωλότητας:

• Αν είναι επώδυνη ή ανώδυνη
• Πότε ξεκίνησε
• Αν υπάρχει ιστορικό πρόσφατου τραυματισμού ή λοίμωξης ή θετικό οικογενειακό ρευματολογικό ιστορικό
• Τον χρόνο εμφάνισης μέσα στην ημέρα (πρωινή έγερση ή αργότερα)
• Τι χειροτερεύει ή επιδεινώνει τον πόνο
• Άλλα παρόμοια επεισόδια στο παρελθόν
• Τη γενική κατάσταση του παιδιού

Στην συνέχεια θα παρατηρήσει το παιδί να βαδίζει και να τρέχει σε μακρύ διάδρομο (εφόσον μπορεί). Η εξέταση προχωρά με έλεγχο της σπονδυλικής στήλης, της λεκάνης-ισχίων, και όλου του κάτω άκρου για εντόπιση πιθανής εστίας πόνου ή κάποιο περιορισμό κινητικότητας της άρθρωσης του ισχίου, του γόνατος ή της ποδοκνημικής. Η ορθοπαιδική εξέταση ολοκληρώνεται με τον αδρό νευρολογικό έλεγχο. Εφόσον χρειάζεται, ο γιατρός θα προχωρήσει σε απεικονιστικό έλεγχο με απλές ακτινογραφίες, υπερηχογράφημα ή μαγνητικής τομογραφία της πάσχουσας περιοχής. Ο βασικός αιματολογικός έλεγχος περιλαμβάνει γενική αίματος και δείκτες φλεγμονής όπως η ταχύτητα καθιζήσεως και η C αντιδρώσα πρωτεΐνη.

Θεραπεία

Ανάλογα με την αιτία της χωλότητας ο γιατρός θα ακολουθήσει την ενδεδειγμένη θεραπεία.